مشخصات زایلین Xylene :

نام محصول:  زایلین (Xylene)

فرمول شیمیایی:    C8H10

شکل ظاهری :  مایع بی رنگ

بسته بندی:  بشکه ای

نزایلن چیست؟

زایلن یا زایلین که با نام‌های دیگر xylol و dimethylbenzene نیز شناخته می‌شود یکی از سه ایزومر دی متیل بنزن یا ترکیبی از آن‌ها است. فرمول شیمیایی این ماده CH3)2C6H4) است و دارای سه ایزومر اورتو-زایلن (ortho-)، متا-زایلن (meta-) و پارا-زایلن (para-) است. هرکدام از این سه ترکیب دارای یک حلقه بنزن مرکزی با دو گروه متیل متصل است. اینکه ایزومر جزو کدام یک از این سه نوع باشد وابسته به این است که کدام اتم کربن به دو گروه متیل متصل است. برای آشنایی با کاربرد زایلن در صنعت با ما همراه باشید.

این ماده به صورت مایعی بیرنگ و قابل اشتعال است و دارای ارزش صنعتی بسیار بالایی است. زایلن یکی از مهمترین محصولات پتروشیمی است که از بهسازی کاتالیزوری و همچنین کربنیزه کردن زغال‌سنگ در تولید سوخت کک به دست می‌آید. به صورت صنعتی این ماده از متیلاسیون تولوئن و بنزن بدست می‌آید. گونه اقتصادی و آزمایشگاهی این ماده شامل 40-65 دصد متا-زایلن، بالای 20 درصد از هرکدام از اورتو-زایلن، پارا-زایلن و اتیل بنزن است. این ماده اولین بار در سال 1850 توسط شیمیدان فرانسوی آگوسته کاهورس ( Auguste Cahours ) کشف و نامگذاری شد. خواص فیزیکی و شیمیایی زایلین با توجه به نسبت ایزومرها به یکدیگر تغییر می‌کند. این ماده در هر حالت غیرمحلول در آب است. تغییرات دمای ذوب آن از 47- درجه سانتی گراد برای متا-زایلن تا 13 درجه سانتی گراد برای پارا-زایلن تغییر می‌کند. دمای جوش آن برای هر ایزومر در حدود 138 درجه سانتی‌گراد و چگالی ایزومرها حدود 0.87 گرم بر میلی لیتر است.

کاربردهای زایلن :

زایلن یک حلال :

زایلن یک حلال بسیار فوق العاده می باشد که در صنایع گوناگون کاربردهای بسیار زیادی دارد . یکی از کاربردهای زایلن و استون به عنوان حلال در محلول های لاک پاک کن است . همچنین این ماده شیمیایی در صنعت چاپ ، صنعت تولید لاستیک ، صنعت تولید رنگ و تینر و صنعت چرم سازی به عنوان حلال استفاده می شود .

زایلن در دندان پزشکی :

زایلن و هیدروکسید کلسیم  در دندان پزشکی بسیار کاربردی اند .  از زایلین برای تولید و ساخت پوشش روی دندان ها و رنگ آمیزی آن ها استفاده می شود . همچنین برای بافت شناسی نیز از زایلن استفاده می شود .

زایلن در سوخت :

زایلن به مقادیر بسیار اندک در انواع سوخت ها ، همچون سوخت هواپیما ها ، بنزین و … استفاده می شود . به علاوه در دود سیگار نیز مقادیری از زایلین وجود دارر .

زایلن در کشاورزی :

زایلن یک هیدروکربن می باشد که متشکل از دو عنصر کربن و هیدروژن است که می تواند بسیاری از مواد که قابلیت حل شدن در آب را ندارند ، در خود حل کند . به همین علت حلال بسیار خوبی برای تولید علف کش ها و سموم مخصوص کشاورزی می باشد .

زایلن یکی از حلال های مهم از اجزای نفت خام می‌باشد.

زایلین به عنوان حلال در صنایع چاپ ، لاستیک ، رنگ، و چرم استفاده می شود.

در مقادیر کم در سوخت هواپیما، بنزین و دود سیگار کاربرد دارد.

در دندان پزشکی در آزمایشگاه بافت شناسی برای پردازش بافت ، رنگ آمیزی و پوشش لغزش استفاده می شود.

در درمان مجدد ریشه به عنوان حلال توسط گوتا پرکا استفاده می شود.

برای شست و شوی تجهیزات کامیون ها، ریلهای قطار، ظروف چند وجهی هواپیماها.

زابیلن ماده اولیه برای تولید بنزن می‌باشد.

از دیگر کاربردهای صنعتی زایلن ها می توان اشاره کرد به:

• برای ساخت حمام یخ خشک
• عامل پاک کننده در بافت شناسی
• به عنوان حلال در صنعت چاپ
• صنعت لاستیک سازی
• چرم سازی
• صنایع چسب مواد شیمیایی درزگیر
• در صنایع رنگ و لاک به عنوان جایگزین تولوئن
• عامل تمیز کننده
• در صنایع فولاد سازی، ویفرهای سیلیکونی و مدارهای مجتمع
• کاربرد زایلین در دندانپزشکی
• کمک های فرآوری در صنعت نفت به عنوان حلال در لوله های مسدود شده با پارافین
• رقیق کننده رنگ
• در صنعت حمل و نقل هوایی و به مقدار کم در سوخت هواپیما و بنزین
• در تولید نیمه هادی ها
• پردازش عکس
• پوشش های محافظ
• سنتز مواد شیمیایی آلی
• کاربرد زایلین در کشاورزی و مواد شیمیایی غیر آفت کش
• افزودنی های پلاستیک
• بازدارنده های خوردگی و مواد ضد رسوب
• سوخت و مواد افزودنی سوخت
• روان کننده ها
• صفحه نمایش های نوری
• صنعت آبکاری و عوامل تصفیه سطح
• تنظیم کننده های ویسکوزیته